پاسخ های هورمونی طی استرس حاد و مزمن مواجهه با بنزوآلفاپایرن در ماهی شانک زردباله، acanthopagrus latus

مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تاثیر بنزوآلفا پایرن (bap) به عنوان یکی از مهم­ترین هیدروکربن­های آروماتیک چند حلقه­ای (pahs) بر سطوح پلاسمایی هورمون­های کورتیزول و تری یدوتیرونین (t3) در جنس نر ماهیان شانک زرد باله (acanthopagrus latus) صورت گرفت. بدین منظور و برای بررسی اثرات کوتاه مدت بنزوآلفاپایرن، به یک گروه از ماهیان بنزوآلفاپایرن محلول در روغن گیاهی ( 50 میلی­گرم بر کیلوگرم در 2 میکرولیتر بر گرم روغن به ازای وزن بدن) به صورت درون صفاقی تزریق شد و به گروه شاهد 2 میکرولیتر بر گرم به ازای وزن بدن روغن گیاهی به تنهایی تزریق شد. از هر دو گروه پس از 3 ساعت نمونه خون تهیه شد. برای بررسی اثرات دراز مدت، ایمپلنت 10 میکرولیتر بر گرم روغن گیاهی حاوی 50 میلی­گرم بر کیلوگرم بنزوآلفاپایرن به ازای وزن بدن انجام گرفت. برای ماهیان شاهد ایمپلنت درون صفاقی با روغن به میزان 10 میکرولیتر بر گرم انجام و پس از 72 ساعت نمونه­گیری صورت گرفت. بر اساس نتایج سطوح پلاسمایی کورتیزول در شانک زرد باله هم در استرس کوتاه مدت و هم در بلند مدت مواجهه با bap افزایش یافت. در حالیکه سطوح هورمون t3 تنها پس از استرس مزمن کاهش معنی­داری را نشان داد. به نظر می­رسد افزایش کورتیزول پاسخی سازشی به نیاز بیشتر به انرژی باشد، زیرا کورتیزول با افزایش فرایند گلیکونئوژنز موجب افزایش قند در دسترس سلول­ها برای تامین انژی مورد نیاز می­شود. کاهش t3 احتمالاً به علت فعال شدن رسپتور­های آریل هیدروکربن تحت تاثیر bap و اثر باز دارندگی آنها بر این هورمون بوده است.